චන්ද්‍රසිරි විජයවික්‍රම
ඉස්සෙල්ලා තමුන්, සිංහල, සිංහලෙන් උගන්නනවා, ඊට පස්සේ මෙඩිසින් සිංහලෙන් උගන්නන එක ගැන කතාකරන්න පුළුවන්” – සර් නිකුලස් ආටිගල, ඩීන් මෙඩිකල් ෆැකල්ටි
“ඔය කිව්වට ඇත්තටම සයන්ස් (මෙඩිසින්) සිංහලෙන් උගන්නන්න පුළුවන්ද?” – ආර්. ජී. (රිචර්ඩ් ගෝඨාභය ) සේනානායක
මෙහි ඉහතින් දැක්වෙන්නේ ආර්ථික විද්‍යා මහාචාර්ය වරයෙක්ව සිටි එෆ් ආර් ජයසූරිය මැතිතුමා විසින් වරක් ඔහුගේ කොළඹ නිවසේදී 1970 වසරේ දී පමණ දිනක මට කියන ලද කතා දෙකක සිංහල අනුවාදයය. පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ සිංහල මාධ්‍යයෙන් ඉගැන්වීම සඳහා ඔහුත්, අයි. ඩි. එස්. වීරවර්ධනත් බලවත් සටනක් කළේය. ඉංග්‍රීසි භාර්යාවක් සිටි, අකාලයේ මිය ගිය, ආචාර්ය වීරවර්ධන සිංහල භාෂාවෙන් දේශපාලන විද්‍යා පොත්ද ලියුවේය. උගත් වෙල්ලාල දෙමළ ජාතිකයින් ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යයට කැමැත්තෙන් සිටියේය, ඒ හැරත් ඔවුන්ට, දෙමළ ජනයාට, දකුණු ඉන්දියාවේ මැඩ්‍රාස් යුනිවර්සිටිය තිබූ නිසා, ඔවුන් දෙමළ මාධ්‍යයක් පස්සේ එලෙව්වේ නැත. ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගැනීම බයිසිකල් පැදීමට හෝ ගස් නඟින්නට හෝ පීනන්නට ඉගෙන ගන්නවා වැනි දෙයක් නොවේද කියා සිතන මට, සිංහල මාධ්‍යය නිසාම විශ්ව විද්‍යාලයට යන්නට ලැබී දැන් මහාචාර්යවරු වී ඉන්නා අය, ඉංගිරිසියෙන් විශ්වවිද්‍යාල වල ඉගැන්විය යුතුයයි යෝජනා පාස් කිරීම ගැන ඇත්තේ මුස්පේන්තු හැඟීමකි. ඒ කාලයේ එහෙන් මෙහෙන් යම් පුද්ගලයින් ලියූ ලිපිමෙන් නොව, දැන් 2021 වනවිට මේ හීනමාන රෝගය බරපතලවී ඇති තරම පේන්නේ, පලවෙනි ශ්‍රේණියේ සිටම ඉංගිරිසියෙන් දරුවන්ට උගන්වන්නට නිලධාරීන් විසින් ක්‍රියාකරන්නට යන බව වාර්තා වීමෙනි. ඊට කලින් නීති විද්‍යාලය ඉංගිරිසි බදාගත් විට නීතීඥ අරුණ උනවටුන හැර අඩුතරමින් ජේවීපී එක වත් ඒ ගැන කතා කලේ නැත.
කළු සුද්දන්ගේ මෙම ඉංගිරිස් පිස්සුව ගැන 2001 සිට මාවිසින් ලියනලද ලිපි දෙක තුනක්ම අයිලන්ඩ් පුවත් පතේ පලකිරීමට එහි කතෘ ප්‍රභාත් සහබන්දු මහතා ක්‍රියාකළේය, ඒවා ඒ කාලයේ යම් යම් පංචස්කන්ධ විසින් ඉංගිරිස් පාරුව කරට ගනිමින් ලියූ ලිපිවලට සැපයූ පිළිතුරු විය. එහෙත් දැන් 2021 වන විට රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින් ඉංග්‍රීසි භාෂාව යළි රජකරවීමට නිලවශයෙන් අවස්ථා දෙකකදීම ක්‍රියාකරණ ලදී. එකක් නම් අධිකරණ අමාත්‍යාංශය මැදිහත්ව නීති විද්‍යාලය අවුරුදු දෙක තුනක් ඇතුලත අමු අමුවේ ඉංග්‍රීසිකරණය කිරීමය. අලි මදිවාට හරක් මෙන් අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයද වැඩේට බැස ඇත. පලවෙනි ශ්‍රේණියේ සිට ඉංග්‍රීසියෙන් ඉගැන්වීමට එහි ලේකම්, සිංහල ටාසන් කෙනෙක් මෙන් ඉදිරිපත්ව සිටී. රටේ දැනට තිබෙන දැවෙන ප්‍රශ්ණ ඉදිරියේ යම් කළු සුද්දන් පිරිසක් හෝ සිංහල බෞද්ධ විරෝධී කොටස් විසින් ඉංගිරිස් යළි රජකරවන්නට තතනන්නේ, 2019 හා 2020 චන්ද වලින් එලිවූ මහජන අපේක්ෂාව කඩාකප්පල් කිරීමේ කුමණ්ත්‍රනයක් ලෙසද යනුවෙන් සාධාරණ සැකයක් මතුවේ.
රාජ්‍ය වගකීම
මව් භාෂාවට අමතරව දෙවන භාෂාවක් වශයෙන් (English as a second language) හයවන ශ්‍රේණියේ සිට පාසැල්වල ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීම අත්‍යාවශ්‍ය කරුණකි. විශ්ව විද්‍යාලයකට හෝ තෘතීය අධ්‍යාපන ආයතනයකට ඇතුලත්වූ පසු වර්ෂයක් ඇතුලත ඉංග්‍රීසි භාෂා ප්‍රවීණතා විභාගයක් සමත්වීම එම ආයතනයේ තවදුරටත් අධ්‍යාපනය සඳහා අනිවාර්ය කලයුතුය. 1931 දී සර්ව ජන චන්ද බලය දීමේ ඩොනමෝර් කොමිෂමේ යෝජනාවට ඒ කාලයේ සිටි සෑම දේශපාලකයෙක්ම විරුද්ධ විය. එකම පාක්ෂිකයා වූයේ කම්කරු පක්ෂනායක ඒ. ඊ. ගුණසිංහ පමණය. 1940 ස් ගණන්වල කන්නන්ගර මහතා නිදහස් අධ්‍යාපන පණත ගෙනාවිට ඩී. ඇස්. සේනානායක ප්‍රමුඛ පිරිස් ඊට විරුද්ධ විය. මෙම දේශපාලන කළුසුද්දන් රංචු, 1956 දී සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව කිරීමට (හා දෙමළ භාෂාවට යුක්ති සහගත භාවිතය ලබාදීමට ) විරුද්ධව දිගින් දිගටම ක්‍රියාකලේය. සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම මෙම දේශපාලකයින් හා නිලධාරීන් විසින් කඩාකප්පල් කල එක් විධියක් නම් පාසැල්වල ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගැන්වීම විනාශකර දැමීමය. 1956 න් පසු කවිකොලකාරයින්, තැපැල් පියුන්ලා, ඉංගිරිස් නොදන්නා ගැමියන් පාර්ලිමේන්තුවට ආවේය. ඉංගිරිස් නොදන්නා අයට රජයේ ලිපිකාර රස්සාවල් ලබුණේය. එහෙත් පාසැල්වල ඉංග්‍රීසි ඉගැන්වීම කඩාකප්පල් කිරීමෙන්, කළුසුද්දන් එක ගලෙන් කුරුල්ලන් දෙන්නෙක්ම මරා ගත්තේය. එකක් නම් ඒ වනවිට රටේ හොල්මන් කල කැතලික් ඇක්ෂන් විරෝධී ව්‍යාපාරය, සිංහල-දෙමළ භාෂා ඝට්ටනයක් බවට හරවා දැමීමට හැකිවීමය. එස්මන්ඩ් වික්‍රමසිංහ යටතේ ලේක් හවුස් පත්තර එයට දායක විය. 1962 පොලිස්-නාවික හමුදා ක්‍රිස්තියානි කුමණ්ත්‍රනයෙන් එය අවසාන විය (1964 පුවත්පත් කොමිෂම් වාර්තාවේ මේ පිළිඹඳ විස්තර සඳහන්වේ).
දෙවැන්න නම් 1956 ට පෙර හීනමානය දැණවූ භාධකයක් ලෙස එලිපිටම තිබුණාට වඩා කෲර ලෙස යටින් හිස ඔසවා ඉංගිරිස් කඩුවක් සේ සිංහල-දෙමළ ජනතාව පීඩාවට පත් කිරීමය. ඉංග්‍රීසි නොදත් දේශපාලකයින් කලේ තම මෝඩ හා මෝඩ නොවන දරුවන් පිටරට පටවා ඉංගිරිස් කට ගස්වා ගෙන්නා ගැනීමය. ඉංග්‍රීසි දන්නා සමහර කන්තෝරු ලොක්කන් තමන් යටතේ ඉන්නා ඉංගිරිස් නොදන්නා විධායක ශ්‍රේණි මට්ටමේ නිලධාරීන්ට පවා හීනමානය දැනවෙන සේ හිතාමතාම සළකා ඔවුන් සිය ආධිපත්‍යය යටතට ගත් අවස්ථා වාර්තා විය.
සංහිඳියාව හරහා රට බෙදීම
ඉංගිරිස් යළි රජකරවන්නට කැසකවන අය (කළුසුද්දන්) කරණ එක සෙප්පඩ විජ්ජාවක් නම් සංහිඳියාව නමැති මන්තරයය. සිංහල දෙමළ භාෂා දෙක පාසැල්වල උගන්වනවා වෙනුවට හා ඉංග්‍රීසි විෂයක් වශයෙන් ඇතුලත් කරණවා වෙනුවට ඔවුන්ගේ න්‍යාය පත්‍රය ඉංගිරිස් රජකරවීමය. 1956 දී සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම නිසා ඉංග්‍රීසි කතා බහ නැතිව යාමෙන් සිංහල හා දෙමළ ගණුදෙනු, අදහස් හුවමාරුවීම් අඩුවී යැම නිසා ජාති දෙක එකිනෙකාගෙන් දුරස්ථවී, එය දෙමළ ඊළම් සටනක් දක්වා ඇවිලී ගියායයි ඔවුන් පවසයි. 1971, 1988-89 ජේවීපී කැරළි ඉංග්‍රීසි නොදත් පිරිසක්ගේ ව්‍යායාමයක් ලෙස කියන අයද සිටී. 1971 දී ඊට සහභාගීවූ තරුණයින් ආවේ වැඩිපුරම කුලයෙන් ” පහත්” යයි සළකන ජනයා වසන ප්‍රදේශ වලින් බවද ඔවුන් පෙන්වා දේ. කලකට පෙර බී.ඕ.අයි සභාපතිව සිටියදී, දැන් රටින් පලාගොස් සිටින, අර්ජුන මහෙන්ද්‍රන් කියා සිටියේ ලංකාව නොදියුණු රටේ පාසැල් වලින් ඉංග්‍රීසි ඉවත් කල නිසා යනුවෙනි. ඉංග්‍රීසි කතාකරණ එහෙත් දුප්පත් රටවල් කෙතරම් තිබෙනවාද? මේ අයට නොතේරෙන දේ නම්, 1918 තරම් ඈතක දී දකුණු ඉන්දියාවේ ද්‍රවිඩස්ථාන් දෙමළ රාජ්‍ය ව්‍යාපාරයේ බලපෑම අනුව යමින් 1923 වනවිට, ඊළම් අදහස අරුණාචලම් පොන්නම්බලම් විසින් ලංකාවට හඳුන්වාදුන් බවය. 1949 දී චෙල්වනායගම් විසින් (ඉංග්‍රීසි නම පෙඩරල් එහෙත් නියම දෙමළ නම වන) දෙමළ රාජ්‍ය පක්ෂය, පිහිටෙව්වේ ලංකාවේද අනාගත යුගෝස්ලේවියාවේ කොසොව් ක්‍රමයේ වැනි බෙදීමක් අරමුණු කරගෙනය. ඔහු නිතරම වාගේ අනාගත කොසොව් ප්ලෑනක් ගැන සඳහන් කලේය. දියවන්නා හෝටලයට කෑමට හා නිදාගන්නට යන 225 දෙනාගෙන් කීදෙනෙක් මේ ඓතිහාසික වාර්තාව ගැන දන්නවාද?
අපිලට සිංහල ලෙජ්ජයි (ඉංග්‍රීසිය සම්පතක් කරගැනීම)
ඒ කෙසේ වෙතත්, අපට නිතර දක්නට ලැබේ.සිංහල නොදන්නා අය සමඟ සමාදානයෙන් ගණුදෙනු කිරීම අතින් පයින් කල නොහැකිය. ඒ කෙසේ වෙතත්, මුහුදු වෙරළේදී සංචාරකයින්ට මෙසේ කේවල් කර නොයෙක් දේ විකුණන කොල්ලන් අපට නිතර දක්නට ලැබේ. ඒ කාලයේ කොළඹ ආයාලා, ටැක්සි රියදුරන්ද ඉංග්‍රිස් කටගා ගත්තේත් මෙසේය. ජර්මන්, ප්‍රංශ භාෂා මෙන් නොව ඉංග්‍රීසි භාෂාව ලෝකය පුරාම විසිරී ඇති භාෂාවක් නිසා එය සුද්දා විසින් අපට බලෙන් ලබාදී ගිය වෙස්වලාගත් භාග්‍යයක් වැනිය. දෙමළ නොදන්නා සිංහලයෙක් යාපනයට ගියවිට සිංහල නොදන්නා දෙමළෙක් සමඟ කතාකරන විට ඔහුට හෝ ඇයට ඉංග්‍රීසි කටගැස්මක් තිබීමට හොඳටම ඉඩ ඇත.
ලෝකයේ ඇති විද්‍යා හා තාක්ෂණික දැණුම් සම්භාරය සඳහා ලඟාවිය හැකි උපකරණයක් ලෙස ඉංග්‍රීසි භාෂාව ප්‍රධාන තැනක් උසුලයි. මහාචාර්ය නලින් ද සිල්වා විසින් පෙන්වා දෙන අයුරු ලංකාවේ අයෙක් සොයාගත් විද්‍යාත්මක දැණුමක් ගැන නිදසුන් නැත. මින් අදහස් වන්නේ නොබෙල් ත්‍යාග ලාභීන්ගේ මට්ටමක් නොවේ. එහෙත් ඉංග්‍රීසි සඟරා පොත් කියවා බලා ඒවා අනුකරණය කරමින් තාක්ෂණික දස්කම් කරන අය ලංකාවේ සිටී. වැඩිදුර අධ්‍යාපනය සඳහා පිටරට යන අය බොහෝ විට ඒ සඳහා යන්නේ ඉංග්‍රීසි කතාකරන රටකටය. ලංකාවට එන විදේශිකයින්ට සේවය සපයන රාජ්‍ය නිලධාරීන් හා ලංකාවෙන් පිටරට යන නිලධාරීනුත් වෙනත් විදේශ භාෂා නැතත්, ඉංග්‍රීසි භාෂාව දන්නා අය විය යුතුය. හමීඩ් විදේශ ඇමතිව සිටියදී වොෂින්ටන් වෙළඳ සාකච්චා සඳහා ආ දෙන්නා ඉංග්‍රීසි කතාකිරීමට නොදත් අයවූ බව එය දුටු මගේ මිතුරෙක් පැවසුවේය. උදාහරණයක් වශයෙන් දැන් කාලයේ ඇමරිකාවේ තිබෙන ලංකාවේ පන්සල් වලට එන බොහෝ හාමුදුරුවරු සුද්දන්ට බෞද්ධ දර්ශනය කියාදීමට නොහැකි සිංහල පමණක් දන්නා අයය.
ඉංග්‍රීසි භාෂාව ලෝකයේ වෙනත් භාෂාවලින් වචන අහුලා ගනිමින් දිනෙන් දින වර්ධනය වන, චමත්කාර ජනක භාෂාවකි. එය ලෝකය දෙස බැලිය හැකි ජනේලයක් වැනිය. සිංහල භාෂාවෙන් එය කල නොහැකිය. එහෙත් බොහෝ අය නොදන්නා කරුණක් නම් සිංහල හෝඩිය ශබ්දය අනුව ගොඩනැඟුන විද්‍යාත්මක භාෂාවකි. සිංහලෙන් යමෙකුට ලෝකය දෙස බලන්නට නොහැකිය. බොහෝ අය නොදන්නා කරුණක් නම් පරණ ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ (old English) හෝඩිය හා අයිස්ලන්ත භාෂාවේ ඇතැම් අකුරු ශබ්ද සිංහල ශබ්ද වලට සමාන බවය. අප විසින් වටහා ගතයුතු කරුණ නම් ඉංග්‍රීසි භාෂාව සිංහලයාගේ හතුරෙක් නොවන බවත්, හතුරා නම් ඉංග්‍රීසි භාෂාව හරහා සිංහල භාෂාව හා සිංහල ජාතියට වින කරන්නට හදන කළුසුද්දන් රැළ බවත්ය. ඉංග්‍රීසි රජකරවිමේ ප්‍රයත්නය රට දෙකට කැඩීමේ ලෝක ව්‍යාපාරයේම තවත් බොහෝ අය නොසිතන පැත්තකි.
සිංහල භාෂාවේ අඳුරු අවධිය
1840 ස් ගණන්වලදී කළුසුද්දන් සිතූ දෙයක් නම් දශක දෙක තුනක් ඇතුලත බුද්ධාගම රටෙන් අතුගෑවී යනවා කියාය. වෙන බොහෝ යටත් විජිත වල සිදුවූයේ ඒවා ක්‍රිස්තියානි ආක්‍රමණයට ගොඳුරු වී යාමය. බණ්ඩාරනායක-ද සේරම් පවුල් වලට අයත් ජේම්ස් ද අල්විස් එසේ කී එක් අයෙකි. 1873 පානදුරා මහාවාදයෙන් ඒ මතය නිෂ්ප්‍රභා විය. ඉන් පසු 1900 ගණන් වනවිට මතුවූ අළුත් භීතියක් වූයේ දෙමළ භාෂාව ඉදිරියේ සිංහල භාෂාව දියවී යනවා යනුය. තියඩෝර් ජී පෙරේරා ගුරුන්නාන්සේ විසින් 1932 දී ලියනලද, සිංහල භාෂාව පිළිඹඳ අනගි ග්‍රන්ථය මෙම අනතුරට අදාලව ගත් එක් පියවරකි. එහි සංඥාපනයේ ඔහු මෙසේ සඳහන් කර ඇත. ” .. භාෂාවක අභාවය ජාතියේ විනාශය වන්නේය…කලක සිට ඇතැම් විද්‍යාර්ථීන් විසින් අප භාෂාවේ කථාන්තරය හා නිරුක්ති පිළිඹඳ නොයෙක් සාවද්‍ය මත පහළ කරන ලදී.. සිංහල භාෂාවේ නිර්මාණය දෙමළ භාෂාව අනුව සිදුවූ යේ යයි ද, සිංහල ව්‍යාකරණය ප්‍රධාන වශයෙන් ද්‍රවිඩ යයිද යන අසත්‍ය උපවාදය යථොක්ත අන්දමේ සාවද්‍ය මත එල්බ ගෙන පහළ කරන ලද්දක් වේ. සිංහල භෂාවේ උත්පත්තිය හා සංසිධියද, එහි ආර්ය අනුසංගය හා අද්‍රාවිඩ භාවයද පිළිගත හැකි ඉතිහාස නයින් පෙන්වා දීමට මෙහි අප විසින් පරිශ්‍රම දරන ලද්දේය.”
සිංහල ක්‍රිස්තියානි පාදිලිතුමෙක්ව සිටි තියඩෝර් උන්නාන්සේ කියා සිටියේ දෙමළ, තෙලිඟු, මලයාලම් යන ද්‍රවිඩ භාෂා හා සිංහල භාෂාව අතර යම් සමානකම් තිබුණත්, එහි සම්භවය හා සංයුතිය ද්‍රවිඩ නොවන බවය. සමානකම් වලට හේතුව මෙම ද්‍රවිඩ භාෂාවල සංස්කෘත වචන බහුල වීමය. සිංහල භාෂාව, පාලි හා සංස්කෘත ව්‍යාකරණ මත පදනම් වූවකි. සිංහල භාෂාව වෙනුවෙන් එතුමා ඒ අවධියේ කල සේවය අදටත් කෙතරම් වැදගත්ද කියා පෙනෙන්නේ ඇමෙරිකාවේ ජීවත්වන ඇන්ත්‍රොපොලොජි ප්‍රොපෙසර් එච්. එල්. සෙනෙවිරත්න විසින් 2008 දී ලියු මතය ගැන සිතන විටය. මාක්ස්වාදී පෙඩරල්කාරයෙකු වන ඔහුට අනුව සිංහලයා දෙමළ වර්ගයකි; සිංහල භාෂාව, එහි සංයුතිය හා ව්‍යාකරණ අනුව දෙමළ භාෂාවකි; එහි වචන වලින් සියේට 20 ක් දෙමළය (අයිලන්ඩ් පුවත් පත, ජනවාරි 14, 2008). මෙවන් විහිළු කතා ඉදිරියේ, ආසියානු භාෂා පිළිඹඳ ලෝක විශේෂඥයෙකුවූ ඇමෙරිකන් මහාචාර්ය ජේම්ස් ගයර් විසින් 1998 දී ලියනලද අදහස තියඩෝර් ගුරුන්නාන්සේට දුන් රන් පදක්කමක් වැනිය. පැහැදිලි ඉන්දු-ආර්ය භාෂාවක් වශයෙන් සිංහල භාෂාවේ නොනැසී බේරී පැවතීම, ලෝකයේ භාෂා හා සංස්කෘතික ඉතිහාසයේ සිදුවූ කුඩා ප්‍රාතිහාර්යයක් ලෙස සැළකිය හැකියයි ගයර් ලියා ඇත (Sinhala [language]’s survival as a clearly Indo-Aryan language can be considered a minor miracle of linguistic and cultural history,” James W. Gair, Studies in South Asian Linguistics: Sinhala and other South Asian languages, 1998, Chapter 14: How Dravidanized was Sinhala phonology? Pages 185-199).
වාසල මුදලිඳු ඒබ්‍රහම් මෙන්ඩිස් විසින් 1891 දී ලියන ලද සිංහල භාෂාවේ ව්‍යාකරණ යන පොත සුදු හා කළුසුදු සිවිල් සේවකයින්ට කාලයක් පුරාම සිංහල ඉගැන්වීමට භාවිතා කරණ ලදී. මුනිදාස කුමාරතුංග මහතාගේ හෙල හවුල ව්‍යාපාරයෙන් කල සේවයද මෙහිදී සඳහන් කල යුතුය. ගාන්ධි ලංකාවට පැමිණි 1930 ස් ගණන් වලදී රට පුරාම පැවතියේ ඉන්දියානු ආධිපත්‍යයය. හින්දි භාෂාව නොදන්නා දකුණු ඉන්දියාවේ ද්‍රවිඩ නායකයින්ට සරදම් කල ගාන්ධි, කොළඹ සිටියා මිස උඩරට ඉන්දියන් කම්කරුවන් බලන්නට ගියේ නැත. වෙළදාම, දෙමළ සඟරා, පුවත්පත්, චිත්‍රපටි, ඉන්දියන් වතු කම්කරු යන හැම අංශයකින්ම සුද්දන් යටතේ සිංහලයින් පසුබැස සිටියේය. අනාගාරික ධර්මපාලතුමා පෙන්වා දුන්නේ මේ අවසනාවන්ත ඉරණමය. තමන් දුකෙන් ගලවා ගැනීමට නුදුරු අනාගතයේදීම දියසේන කුමාරයෙක් පහලවෙනවා යයි දුගී ගැමියා ලතැවුනේ ඊට කලකට පෙර සිටමය. හින්දි භාෂාව හතුරෙක් සේ පෙන්නා අදටහ් ජනයා රවටන දේශපාලකයින් ඉන්නා එකම ඉන්දියන් ප්‍රාන්තය ටැමිල්නාඩ් පමණය.
සිංහලයා ශ්‍රී ලාංකිකයා කිරීමේ ව්‍යාපාරය
2001, 2008 වර්ෂ වලදී ඉංගිරිස් හීනමානයකින් ඉංග්‍රීසියෙන් ලියූ අයට, ඉංග්‍රීසියෙන්ම පිළිතුරු දෙමින් සිටි මට, ඒ අය දැන හෝ නොදැන, ඒ මඟින් රට කැඩීමේ ක්‍රියාවලියට හවුල් වෙනවා යයි ඒ වකවානුවේදී සිතුනේ නැත. නමුත් දැන් 2021 වනවිට එලිවන කරුණු අනුව අළුතින් සිතීමට අවශ්‍යව තිබේ. 1972 දී මෝඩ ලෙස සිලෝන් (සිංහලේ) යන රටේ නම ශ්‍රී ලංකා කලේය. මේ අනුවම යමින් මෑතකදී හොර රහසේම උප්පැන්න සහතිකයේ ජාතිය සිංහල වෙනුවට ශ්‍රී ලාංකික කියා දැමීමට නිලධාරීන් උත්සාහ කලේය. මෙසේ කලොත් සිංහලයාට සිංහල නමත්, සිංහල යන රටත් යන දෙකම අවුරුදු 100 කට පෙර අහිමිවන්නේය. උතුරු නැඟෙනහිර දෙපලාතේ දෙමළ නොදන්නා සිංහලයාට දැනටමත් ග්‍රාම සේවක මට්ටමේ රාජකාරියක්වත් දෙමළ නොදැන කරගත නොහැකිව සිටී. නැඟෙනහිර අරාබිකරණය, ලංකාව තුල අරාබි රටක් බිහිකරමින් පවතී. පාරවල්වල නම් පවා ඇත්තේ අරාබි අකුරු වලින්ය. රට දැනට මුහුණපා සිටින වෙනත් ප්‍රශ්ණ ඉදිරියේ නීති විද්‍යාලය ඉංග්‍රීසි කිරීමටත්, රජයේ පසැල් ඉංග්‍රීසි රේල්පාරට දාන්නත් හේතු මෙතෙක් ඉදිරිපත් කර නැත. මෙය කළු සුද්දන් රටට ගේන අහේතුවය.
1505 දී පෘතුගීසීන් කඩුව හා බයිබලය අත් දෙකින් අරන් ආවා යයි කියැවේ. 1802 න් පසු ඉංග්‍රීසීන්ගේ යටත් විජිත පාලන ක්‍රමයේ මූලික උපක්‍රම දෙකක් වූයේ බෙදා පාලනය (ජන වර්ග,ආගම්, භාෂා, කුල වශයෙන් බෙදා) හා පොදුවේ හැමෝටම තමන් සුද්දාට වඩා පහත්ය යනුවෙන් හීනමානයක් කැවීමය. මෙය නොතිබුණු එකම ලංකා නායකයා ළදරු කාලයේ සිටම සුදු නැනීලා විසින් හැදූ වඩූ අගමැති බණ්ඩාරනායක පමණ යයි මට සිතේ. මෙම ලිපියේ දෙවන කොටසින් හීනමානයෙන් පිරි කළු සුද්දන්, නිලධාරීන් විසින් 1956 න් පසු නැටූ ඉංගිරිස් නාඩගම ගැන විමසා බලමු.